Kuvvet ve Hareket

Kuvvet ve hareket konularında temel ve türetilmiş nicelikler, skaler ve vektörel kavramlar; vektörler, doğadaki kuvvetler; hareket çeşitleri, bağıl hareket, Newton yasaları; sabit ivmeli hareket; iki boyut hareketi; iş, enerji, itme, momentum; tork; ağırlık merkezi ve kütle merkezi; denge; basit makineler.

Konular

Temel ve Türetilmiş Nicelikler

Fizik, deney ve gözlem kullanarak doğanın yasalarını inceler. Nicelikler temel ve türetilmiş olarak ikiye ayrılır. 1960'ta kabul edilen SI birim sistemi, yedi temel niceliği içerir; türetilmiş nicelikler bunların birleşimiyle elde edilir.

Detaylı Çalış

Skaler ve Vektörel Nicelikler

Fizikte, büyüklükleri skaler ve vektörel olarak sınıflandırabiliriz. Skaler nicelikler sadece sayı ve birimle ifade edilirken (hacim, enerji), vektörler yön de içerir (hız, kuvvet). Her iki tür farklı matematiksel işlemlere sahiptir.

Detaylı Çalış

Vektörler

Vektörler, doğadaki bazı olayların açıklanmasında ve bazı bilimsel hesaplamalarda kullanılır. Fizik, mühendislik, matematik gibi disiplinlerde vektörlerin özelliklerinden yararlanılır. Fiziksel birçok olayın açıklanmasında vektörler yardımcı olur

Detaylı Çalış

Doğadaki Temel Kuvvetler

Doğada kaldırma kuvveti, sürtünme kuvveti, yer çekimi kuvveti gibi kuvvetler vardır. Bu kuvvetlerin oluşumunda benzerlikler olduğu gibi farklılıklar da bulunmaktadır. Doğada karşılaşılan kuvvetlerden bazıları makro, bazıları mikro düzeyde etkili olur.

Detaylı Çalış

Hareket ve Hareket Türleri

Hareket, günlük yaşamın temel parçasıdır. Referans noktası, konum, alınan yol, yer değiştirme, sürat, hız ve ivme gibi kavramlarla tanımlanır. Hareket türleri öteleme, dönme ve titreşim olarak sınıflandırılır.

Detaylı Çalış

Vektörler

Bir doğru üzerinde belli bir noktadan başlayıp başka bir noktada biten yönlü doğru parçasına vektör denir. Bu doğru parçalarının vektör olduğunu belirtmek için üzerine → işareti koyulur.

Detaylı Çalış

Bağıl Hareket

Cismin konumunun veya hızının bir gözlemci tarafından yorumlanmasına bağıl hareket denir. Bu duruma örnek olarak bir otobüste giderken siz otobüsteki insanları duruyor olarak görürsünüz fakat dışarıdan bakan insanlar sizi belli bir hızda gittiğinizi görür. Bu durum hareketin göreceli olduğunu gösterir.

Detaylı Çalış

Newton’un Hareket Yasaları

Bir cisme etkiyen kuvvetlerin toplanıp tek bir kuvvet olarak gösterilen haline net kuvvet denir. Net kuvvet hesaplanırken ağırlık, etki, tepki ve sürtünme dikkate alınması gereken dört kuvvettir. Net kuvvet ve diğer kuvvetleri kavradıktan sonra Newton'un hareket yasalarını kavramak daha kolay olacaktır.

Detaylı Çalış

Bir Boyutta Sabit İvmeli Hareket

Doğrusal bir yolda sabit bir net kuvvet altında hızı düzgün olarak artan veya azalan cisimlerin yaptığı harekete sabit ivmeli hareket denir. Eğer bir araç sabit kuvvetin etkisinde kalarak aynı ivmeyle hızlanıyor veya yavaşlıyorsa bu sabit ivmeli bir harekettir.

Detaylı Çalış

İki Boyutta Hareket

İki boyutta hareketler, hem düşey eksende hem de yatay eksende hareket etmesi sonucunda oluşur. Bu açıdan yorumladığımızda iki boyutta hareket konusunda bir boyutta hareket konusuna eklenen ikinci bir boyut olduğu yorumunu yapabiliriz. Bu benzerlik iki boyutta hareketin anlaşılması açısından oldukça önemlidir

Detaylı Çalış

Enerji ve Hareket

Bir cisme uygulanan kuvvet ile cisim kuvvet etkisinde yaptığı yer değiştirmenin çarpımı sonucu iş hesaplanır. Yapılan iş ile cismin enerjisi arasında ilişki kurulabilir. İş enerji arasındaki ilişki üzerinden enerjinin korunumunu ve dönüşümünü anlayabiliriz.

Detaylı Çalış

İtme ve Çizgisel Momentum

Bir cisme etki eden kuvvet (F) ile kuvvetin cisim üzerinde etkime süresinin (Δt) nin çarpımına itme denir. İtme ve momentum arasında yakın ilişkiyi dinamiğin temel prensibinden faydalanarak görebiliriz.

Detaylı Çalış

Tork

Cisimlere etkiyen kuvvetler, cisimlere yer değiştirme hareketi yaptırmakla birlikte dönme hareketi de yaptırabilir. Fizikte kuvvetin döndürme etkisine tork denir. Tork hesaplamak için iki farklı yol kullanılabilir.

Detaylı Çalış

Ağırlık Merkezi ve Kütle Merkezi

Kütle skaler bir büyüklük olup madde miktarıyla ilgili bir özelliktir. Ağırlık ise, yerin uyguladığı çekim kuvvetidir ve ağırlık vektörel bir büyüklüktür.

Detaylı Çalış

Denge ve Denge Şartları

Cisimlerin hızında ve şeklinde değişiklik olmadan, bulunduğu hali korumasına denge denir. Bir cisimin hareketsiz olması ona hiçbir kuvvetin etki etmediğini göstermez. Bir cisme etki eden kuvvetlerin vektörel toplamı sıfır olmaduğunda cisim dengede ve hareketsiz kalabilir.

Detaylı Çalış

Basit Makineler

İş yapma kolaylığı sağlayan, kuvvetten, yoldan ya da hızdan kazanç sağlayan araçlara basit makineler denir. Basit makineler kuvvetten kazandırdığı oranda yoldan kaybettirir ya da yoldan kazandırdığı oranda kuvvetten kaybettirir.

Detaylı Çalış